Susila Budhi Dharma

Vũ Huy Minh Châu dịch 1972

5-Mégatruh

1. Như thế là nội cảm của họ (bản ngã của họ leur moi humain, leur sensibilité inférieure) lại càng tách rời thêm ra khỏi con người thực của họ (chân ngã của họ, leur vrai moi, leur personnalité) đến nỗi họ bị chìm đắm vào trong thế giới đen tối và tâm họ chỉ còn có một mớ học thức vô vị không dùng làm gì được cả.
2. Đôi khi họ cũng tỏ ra có ý muốn cố gắng để cải thiện hoàn cảnh của họ, nhưng đó chỉ là do sự thúc giục của bạn bè và của những người khác; một đôi khi họ lại tự buộc mình giữ mãi nghề nghiệp không thích hợp với họ.
3. Tình trạng này thật là thông thường đối với những người không có hiểu biết, vì nó thích hợp với tâm trạng có tính chất sức mạnh vật chất của họ, và cũng như các sức mạnh này tâm họ không còn biết gì đến cảnh tượng của một đời sống viên mãn.
4. Vậy thì với tư cách một tạo vật cao quý, điều tuyệt đối cần thiết cho con là con phải có khả năng thắt chặt mối liên hệ mật thiết giữa nội cảm của con và Vị Hướng Đạo dẫn dắt con trong nội tâm, để tiếp nhận được tất cả những gì là nhu cầu thực sự của con. Khi con đã đạt tới trạng thái đó, thì có nghĩa là thật sự con đã trở thành một tạo vật cao quý của Thượng-Đế.
5. Khi đó con không còn là một vật trống rỗng mà là một thân người trong đó có một con người thực bất diệt (une personnalité eternele). Vì mục đích trên, con không bao giờ được sao lãng tập Latihan.
6. Thêm vào đó con đừng ngoan cố theo mãi cái tâm đầy dục vọng của con, chỉ đi tìm những thú vui và mau chán nản đối với những thực nghiệm về tâm linh.
7. Tuy nhiên những thực nghiệm này rất cần thiết để đạt được đời sống hạnh phúc.
8. Giả thử như con là một nhân viên văn phòng, con không được tự mãn nguyện một cách dễ dàng về lương bổng của con, và cả về sự an toàn bề ngoài của địa vị con. Trái lại con phải cố gắng tìm một chân lý mở rộng tầm mắt của con, để sẳn sàng chống chọi với mọi sự khó khăn có thể xảy ra sau này trong đời con.
9. Người ta thật không thể an phận với những hoàn cảnh sinh sống như vậy, vì nó có thể thay đổi dễ dàng, và nói cho đúng thì đặc tính của nó vốn không vững bền. Điều nguy hiểm là một sự thay đổi như vậy lại xảy ra trong khi nội cảm con chưa được đủ mạnh, do đó nó sẽ gây ra trong đời con những tai họa làm cho con phải đau khổ rất nhiều.
10. Không có cái gì là không thay đổi. Ngay như một vật to lớn như núi cũng không tránh được thay đổi. Tuy nhiên người ta không tiên đoán được lúc nào sẽ thay đổi và thay đổi ra sao.
11. Khi căn cứ vào một quan điểm yếu ớt và hẹp hòi người ta tin cậy vào số mệnh của mình, thì tình thế lại càng nguy ngập hơn, vì lẽ bất cứ lúc nào người ta cũng có thể gặp sự thay đổi và bị suy sụp. Có khi chỉ vì một vấn đề nhỏ mọn là bị giảm mức lời mà phải thải bớt nhân viên.
12. Vậy nên điều cực kỳ cần thiết, là không hề để chậm trễ, con phải tìm ngay một con đường mang lại ánh sáng cho đời con để con được sẳn sàng chống chọi với tất cả những gì có thể xảy ra cho con sau này.
13. Khi điều đó đã thực hiện được rồi, đời con sẽ thật sự có hạnh phúc và khi con gặp sự gì khó khăn thì nội cảm của con sẽ không dễ dàng bị rối loạn.
14. Chẳng bao lâu con sẽ “tiếp nhận” được một cách tự nhiên sự chỉ dẫn cho con biết phải làm lại việc nào mới thích hợp với con, vì nhờ tập Latihan con sẽ được rèn luyện để nhận biết phạm vi hoạt động nào là phù hợp với các đức tính của linh hồn con.
15. Khi công việc làm đã được thích ứng với tình trạng nội tâm (l’état intérieur) như vừa nói trên đây, thì nhờ đó người ta sẽ có một tầm mắt rộng lớn hơn và một sự hiểu biết sâu xa hơn để giúp đỡ những người khác và tăng cường mối liên hệ giữa mình và Vị Hướng Đạo trong nội tâm của mình.
16. Khi đã đạt tới tình trạng trên đây mà con không được xã hội coi như một người có trí thức lớn, thì con cũng sẽ không bị thiệt thòi trong địa vị của con.
17. Vì con đã tập Latihan theo như cách thức diễn tả trước đây, con sẽ “tiếp nhận” được sự hướng dẫn mỗi khi con cần đến.
18. Sự hiểu biết về đời sống mà con “tiếp nhận” được bằng một cách tốt đẹp trong Latihan sẽ đầy đủ hơn là sự hiểu biết mà con có thể thu thập được bằng cách học hỏi thông thường. Hơn nữa con sẽ không còn thấy thích thú trong những chuyện phiếm vô vị và chuyện khoác lác ngu dại.
19. Thật ra chính tâm con cũng lấy làm lạ sao chỉ do những phương pháp giản dị như thế mà con có thể hiểu biết được những gì cần thiết cho đời sống.
20. Đó thực là một điều phi thường và không thể hiểu được, vì phương pháp thông thường là phải làm việc bằng trí thức nhiều lắm mới đạt tới sự hiểu biết, mà ở đây thì con được hiểu biết không phải dùng đến trí nghĩ.
21. Đây là một ân huệ cho những người thiếu học thức, vì nhờ phép này họ có thể “tiếp nhận” được những gì cần thiết cho họ. Không một người nào bị bắt buộc phải ngu tối mãi, không thấy được tư cách mình là tạo vật cao quý.
22. Vì lẽ trên đây mà Latihan rất cần cho người ta, người nào không có thiện duyên tập Latihan, nhất là khi tri thức của họ lại kém mở mang, thì đời họ sẽ phải trải qua những sự đắng cay vô tận. Và càng tệ hại hơn nữa là những người như thế lại thường là những người có tư chất nhu nhược và do đó lại hay gặp phải sự bất trắc và nguy hiểm.
23. Họ không thể thoát được những sự đau đớn và nếu tình trạng ấy cứ tiếp tục không ngừng thì họ sẽ bị chết non rất sớm.
24. Điều đó xảy ra luôn luôn nhưng phần đông người ta không nghĩ tới xa xôi như vậy. Chừng nào mà người chủ còn cần người thợ, nói một cách khác chừng nào người thợ còn là một nguồn lợi cho người chủ, thì người thợ tưởng rằng mình được chủ quý là vì mình có tài riêng.
25. Trong số những người thợ như vậy, lại còn có người khi được chủ đối đãi một cách đặc biệt thì tự cảm thấy có uy thế và đối xử ngạo nghễ với đồng nghiệp.
26. Trong trạng thái ấy họ bị hoàn toàn lạc hướng và tâm họ không còn nghĩ tới sự hòa hợp với lương tri của họ nữa.
27. Ngày đêm họ không còn nghĩ đến gì khác hơn là công việc của họ, đến nỗi họ không còn một chút nào dành cho đời sống nội tâm của họ (leur vie intérieure). Ngoài công việc của họ, họ không để ý đến gì khác nữa.
28. Toàn thể con người họ, trong cũng như ngoài, chỉ hướng hết cả về mục đích công việc của họ, cho nên khi đã tới giờ lâm chung mà lòng tín ngưỡng của họ vẫn còn bị buộc vào sự vật họ đã theo đuổi tranh đấu trong suốt đời họ.
29. Nhưng đối với ai biết nhìn sâu vào sự vật thì những đồ vật chất tạo thành cả một thế giới, cả một tập đoàn tạo vật, những tạo vật này cũng tôn thờ Thượng-Đế theo kiểu riêng của nó, và do đó, nó không khác con người, khi con người thực sự quy thuận Thượng Đế Duy Nhất Toàn Năng.
30. Con người coi những hình tướng của thế gian là những thứ vật chất bất động, vì ở trong đời sống thì vai trò của những thứ này chỉ là làm khí cụ cho sự hoạt động của con người. Vậy nên những đồ vật chất ở trong thế giới của con người thực sự, chỉ có vẻ là những hình tướng mà con người có thể uốn nắn tùy theo ý mình.
31. Mặc dầu như vậy, người ta có thể nói rằng đời sống của mọi vật trong trật tự vật chất (l’ordre materiel) cũng tương tự như đời sống của con người trong trật tự nhân loại (l’ordre humain). Vậy nên các đồ vật chất ấy cũng có thể hoàn toàn quy thuận Thượng Đế theo mức sống riêng của nó.
32. Dưới mắt Thượng Đế cách sinh sống của những đồ vật chất không khác cách sinh sống của con người, nhưng với tư cách là đồ vật chất trong hàng ngũ các tạo vật của Thượng Đế thứ bậc của nó ở dưới con người rất xa.
33. Vì vậy nên các đồ vật-chất có khát vọng được liên lạc với trí nghĩ của con người, do đó địa vị nó sẽ được nâng lên gần thêm với địa vị cao hơn của con người.
34. Các đồ vật chất luôn luôn quy thuận theo ý muốn của con người đến nỗi nó tự để cho người ta sử dụng nó tùy theo ý muốn miễn là nó được ở gần và được người ta quý chuộng cho tới phút cuối cùng bị xa lìa.
35. Như thế những đồ vật chất có thể theo con người vào trong thế giới của họ, mặc dầu thế giới này cao hơn thế giới vật chất rất nhiều, thế giới vật chất này hoàn toàn trống rỗng dưới tầm mắt của con người.
36. Trên đây là cách sinh sống của những đồ vật chất. Điều đó, con người phải hiểu cho thâm sâu, nếu họ muốn biết rõ các sức mạnh vật chất đi theo họ luôn luôn trong đời, ảnh hưởng vào họ như thế nào. Nhờ sự hiểu biết này, con người có thể đặt các sức mạnh ấy vào đúng những địa vị thích hợp với nó.
37. Hiển nhiên là các đồ vật chất thực sự khát vọng được dự phần vào hoạt động của con người, vì lẽ nhờ đó, nó làm tròn được dụng đích của nó là phụng sự cho nhân loại.
38. Nếu có điều nghịch lại mà con người trở thành nô lệ của vật chất thay vì nâng cao các đồ vật chất này lên mức độ trên của mình, thì chính con người sẽ bị chìm đắm xuống thế giới vật chất.
39. Trong thế giới vật chất này dù con người có còn khả năng suy nghĩ được, thì năng khiếu suy tư của họ cũng kém sút, vì ở trong thế giới ấy họ chỉ có thể tìm thấy những sự vật mờ ảo và giả tạo.
40. Ở trong thế giới vật chất dù họ có thấy cảm giác gì đi nữa thì những cảm giác này cũng hoàn toàn khác hẳn với những cảm giác mà họ đã thấy ở trong thế giới của họ.
41. Vả lại con ơi, khi con người đã chìm vào thế giới vật chất như vậy thì những cảm nghĩ của họ không còn chút gì là chân thực nữa. Một khi họ đã vào trong thế giới ấy thì toàn thể con người họ bị kìm hãm trong đó và những cảm nghĩ mà họ đã có khi họ còn ở trong thế giới của họ, thì bây giờ không còn nữa.
42. Bây giờ họ không có thể phân biệt chân giả nữa, mặc dầu là khi trước họ đã có kinh nghiệm về điều đó. Hoàn cảnh chung quanh ảnh hưởng sâu xa vào họ đến nỗi hết thảy những gì họ thấy ở đây đều có vẻ là sự tự nhiên cả.
43. Trong lãnh vực này cũng có đủ các thứ khoái lạc và nhiều nơi có thú vui; nói tóm lại ở nơi đây sự giải trí và sống một đời coi bộ an vui không phải là không có. Nhưng sự đau khổ ở đây cũng không thiếu gì.
44. Đứng về phía các đồ vật chất thì điều vừa nói trên đây tưởng chừng như một điều quả báo chính đáng, vì người ta là con nợ của đồ vật chất. Về phần các đồ vật chất thì nó không có lừa gạt gì, cũng không có chủ ý làm sa đọa con người mà thực ra nó chỉ có ý muốn vượt lên để hợp nhất với con người.
45. Nhưng về phần con người nếu họ còn có thể nhớ lại được cái tư cách cao quý của họ trong trật tự vũ trụ (l’ordre cosmique) thì tình trạng vừa nói trên đây là một thảm họa vô song. Đó thật là sự thất bại lớn lao của con người, vì lẽ với tư cách là một tạo vật trong vũ trụ, họ đã không làm tròn sứ mệnh của họ là phải góp sức vào trật tự vũ trụ (contribuer à l’ordre cosmique).
46. Con ơi, vì cơ nguy, có sa đọa như vậy nên phải ước mong rằng không bao giờ con lại có ý muốn không chịu quỳ gối trước Thiêng Liêng. Con phải luôn luôn liệu thu xếp thời giờ để tập Latihan và đừng có nghe theo tâm con khi nó xúi ngầm rằng không có thể nào tập được.
47. Nếu con chỉ cứ nghe tâm con thì suốt cả đời con, con cũng không tìm thấy lúc nào rảnh rang để thực hành sự hợp nhất cần thiết với Thiêng Liêng, vì cái tâm chỉ chăm lo những việc không đâu.
48. Chính con phải tập vượt qua những tình tiết trở ngại như thế, để cho trí nghĩ của con không còn tạo ra chướng ngại vật nào nữa.
49. Khi trí nghĩ của con không còn là chướng ngại vật nữa, nghĩa là khi cái trí không làm phiền con lúc tập Latihan, thì sự sinh hoạt của con sẽ trở nên đúng mức và hoàn hảo hơn, và tâm con khi đó sẽ thật sự là kẻ phụng sự hay qui phục con.
50. Như vậy, ngay khi con đã thực hiện được điều đó rồi, thì con nhận thức được ngay sự thân mật giữa con và Vị Hướng-Đạo Nội-Tâm của con (ton Guide intérieur).