Chiếc thang của Jacob

Minh Thần

Jacob là con của Isaac, tức là cháu nội của Abraham. Chương 28 Sáng Thế Ký thuật lại Giấc Mộng của Jacob:

Gia-cóp ra khỏi Bơ-e Se-va và đi về Kha-ran. Cậu đến một nơi kia và nghỉ đêm tại đó vì mặt trời đã lặn. Cậu lấy một hòn đá ở nơi đó để gối đầu và nằm ngủ ở đó. Cậu chiêm bao thấy một chiếc thang dựng dưới đất, đầu thang chạm tới trời, trên đó có các sứ thần của Thiên Chúa lên lên xuống xuống. Và kìa ĐỨC CHÚA đứng bên trên thang mà phán: "Ta là ĐỨC CHÚA, Thiên Chúa của Áp-ra-ham, tổ phụ ngươi, và là Thiên Chúa của I-xa-ác. Đất ngươi đang nằm, Ta sẽ ban cho ngươi và dòng dõi ngươi. Dòng dõi ngươi sẽ nhiều như bụi trên đất; ngươi sẽ lan tràn ra khắp đông tây nam bắc. Nhờ ngươi và dòng dõi ngươi, mọi gia tộc trên mặt đất sẽ được chúc phúc. Này Ta ở với ngươi; ngươi đi bất cứ nơi nào, Ta sẽ giữ gìn ngươi, và Ta sẽ đưa ngươi về đất này, vì Ta sẽ không bỏ ngươi cho đến khi Ta hoàn thành điều Ta đã phán với ngươi." Gia-cóp tỉnh giấc và nói: "Quả thật, có ĐỨC CHÚA ở nơi này mà tôi không biết! "Cậu phát sợ và nói: "Nơi này đáng sợ thay! Đây là nhà của Thiên Chúa, là cửa trời, chứ không phải là gì khác." Sáng hôm sau, Gia-cóp dậy sớm, lấy hòn đá cậu đã gối đầu, dựng lên làm trụ và đổ dầu lên đầu trụ.  Cậu đặt tên cho nơi đó là Bết Ên; trước đó, tên thành ấy là Lút.

Các tôn giáo mà tổ phụ là Abraham lý giải truyện "Bức thang“ của Jacob và các "Sứ Thần’‘ theo những cách khác nhau.

Do Thái giáo coi chiếc thang tượng trưng cho linh hồn và những sứ thần "lên lên xuống’‘ là cách Thượng Đế  cứu vớt nhân loại do thương xót.

Dựa trên một câu nói của Giê-su trong Sách Gioan của Phúc Âm "Người lại nói: "Thật, tôi bảo thật các anh, các anh sẽ thấy trời rộng mở, và các thiên thần của Thiên Chúa lên lên xuống xuống trên Con Người," Thiên Chúa giáo thấy chiếc thang là việc tượng trưng Đức Ki Tô đưa ta lên thiên đàng từ cõi trần.

Hồi giáo xem Jacob là một ngôn sứ. Chiếc thang của Jacob được hiểu là tương tự với sự thăng thiên của Thiên Sứ Muhammed. Do đó nó tượng trưng cho thực chất của Hồi giáo là chánh đạo.

Dù lý giải theo cách nào đi nữa, những tôn giáo đó đều coi truyện đó chỉ là biểu tượng. Chỉ nhờ latihan, chúng ta mới biết được đó là sự thật. Trong cuốn Subud a spiritual Journey Rozak Tatebe thuật lại một chứng nghiệm mà ông gọi là ’‘cột ánh sáng‘‘:

Một buổi tối nọ, vừa tập latihan xong thì tôi chợt nhận thấy một bức tường rộng lớn màu trắng hiện ra tại một nơi xa xôi của ngôi trường. Nó rộng khoảng 10m, và khi nhìn kĩ, tôi thấy nó thẳng đứng kéo dài từ sàn nhà tới mái nhà. Hình như cũng có bọt màu trắng chung quanh nơi nó đụng vào sàn nhà.

Tôi nhận thức được đó không là một bức tường thông thường, vì nó gồm ánh sáng. Nhưng rồi tôi liền có ý nghĩ cái mà mình đang nhìn thấy có thể được gọi là bàn chân của Thượng Đế, và lòng tôi tràn đầy lòng tôn kính. Thông thường tôi đã gạt bỏ cái ý nghĩ đó, coi nó là hoang đường hay là ý nghĩ về Thượng Đế của con nít, nhưng không hiểu tại sao khi trông thấy ngay trước mặt mình bức tường rộng lớn gồm ánh sáng đó - hay đúng ra là cột - tôi liền nghĩ đó là dấu ấn bàn chân của Thượng Đế kéo dài xuống trần gian.

Tôi thấy hình như mình đã chăm chú nhìn cái đó trong một lúc lâu. Cột ánh sáng dần dần trở nên mỏng hơn, và tôi dần dần trông thấy lại bức tường đằng xa của ngôi trường đã cản tầm nhìn của mình. Sau khi xong latihan, tôi vẫn chưa hiểu được ý nghĩa của chứng nghiệm đó, nhưng quyết định không cố gắng suy đoán, mà là đợi chờ cho tới khi mình tự nhiên nhận được giải đáp.

Tuy nhiên, như vậy vẫn chưa hết. Trong xuất latihan kế tiếp tập với nhóm, tôi cảm thấy có cái gì đó đang bao quanh mình. Không nao núng, tôi tiếp tục tập cho tới khi cái cảm giác đó trở nên mãnh liệt hơn, và tôi nhận thức được mình đang đứng trong một thứ gì như một vật hình trụ. Vật hình trụ đó rộng khoảng 3 hay 4 m - đủ chỗ cho tôi tập latihan - và trong suốt khiến tôi có thể nhìn ra ngoài. Chiều dài nó cao hơn đầu tôi, và chiều rộng thì không thay đổi.

Tôi ngước mắt nhìn lên và ngạc nhiên nhận thấy nó kéo dài theo chiều dọc lên phía trên tới một nơi thật xa. Thực ra, nó kéo dài tới không gian sâu thẳm cho tới chỗ có vẻ là nơi tận cùng của vũ trụ, và từ phía dưới tôi nhìn thẳng lên trên thấy điều chỉ có thể gọi là một khoảng cách vô tận. Nếu gắng sức tập trung, tôi chỉ có thể nhận diện chỗ cao hơn phần cuối của vật hình trụ, đó là điều gì lờ mờ trông chỉ có thể là sự hiện diện tối thượng của Đấng Toàn Năng.

Cảnh tượng đó thật kì lạ. Tôi đứng bên trong một cột ánh sáng kéo dài tới vô tận nơi phía trên mình, nhưng tại nơi xa xôi tôi lại có thể nhận diện được chỗ cao nhất. Thông thường thì đó là điều không thể tưởng nổi. Thế nhưng, bên trong thì đen đặc. Tôi nhìn xuyên qua để coi bên ngoài có gì. Không như sự đen tối bên trong, bên ngoài có vẻ như hơi sáng chói. Xem xét kĩ hơn, tôi nhận thấy đó là do ánh sáng bị phân tán vì những hạt bụi nhỏ xíu lơ lửng trong không khí. Tôi nghĩ bên trong cột có sự đen tối là do những tia sáng cực kì tinh khiết, vì hoàn toàn không có gì vẩn đục khiến ánh sáng bị phản chiếu. Theo tôi nghĩ, chính vì vậy mà mình có thể nhìn thật xa.

Tôi càng hiểu rõ hơn ý nghĩa của cột ánh sáng đó. Đó là nhịp cầu giữa loài người và Đấng Tối Thượng - một con đường nhờ đó loài người có thể đến dưới chân Thượng Đế, và nhờ đó Ngài có thể liên lạc với chúng ta trên trần gian. Đó cũng chính là mục tiêu của latihan.

Tôi tiếp tục tập latihan, trong suốt lúc có cái chứng nghiệm đó. Nhìn kĩ con đường ánh sáng đó, tôi nhận thức được nó hoàn toàn không có chướng ngại vật, nó vươn thẳng lên nơi Đấng Toàn Năng, và tôi thì đứng ngay tận chỗ dưới cùng. Nói cách khác, tôi vẫn còn đứng nơi khởi điểm của hành trình. Thú thật, điều này khiến mình hơi thất vọng, vì tôi nghĩ rằng sau khi đã tập latihan nhiều năm, mình cũng phải tối thiểu đi được nhiều mét trên đường. Nhưng khi tôi nhìn cái không gian vô tận phía trên mình, cái ý nghĩ đó chợt mất đi.

Điều quan trọng là tôi đã đi trên con đường dẫn mình tới Thượng Đế. Nhìn kĩ con đường đó, tôi hiểu được rằng chẳng có gì khác là quan trọng, và vấn đề mình đã tiến triển được tới đâu thì cũng chẳng đáng gì, chẳng có gì phải quan tâm. Dù đã đi được tới đâu đi nữa, thì tôi vẫn còn phải đi xa thêm nữa. Nếu là vậy thì việc mình đã đi xa tới đâu chỉ là chuyện vụn vặt. Điều đáng quan tâm là mình có đi một cách thích đáng hay không, hoặc sẽ tiếp tục đi mà không nao núng. Tôi hiểu được rằng đó không chỉ là điều gì hợp lí, mà là mình đã thực sự cảm thấy nó là như vậy. Sau cái chứng nghiệm đó, sự thật là tôi không còn thấy hứng thú muốn biết việc tâm linh mình đã đạt được trình độ này, hay chưa đạt được trình độ nọ, và thực ra thì chuyện này không khác gì so sánh trái táo với trái lê. Xét theo mức độ của sự vô tận bao gồm quá khứ, hiện tại và tương lai, ai có thể biết được sự thật?

Khi nhìn kĩ cột ánh sáng, tôi cũng ý thức được nó hoàn toàn thẳng đứng và trơn nhẵn; trên đường đi  không có chướng ngại vật. Tôi thấy đó hình như là biểu tượng về việc những chướng ngại mà linh hồn gặp, đã không cố tình được đặt trên đường, mà sự thật là do chính bản ngã chúng ta. Hành trình tới Thượng Đế là sự thanh lọc cho linh hồn. Nhiều khi trong quá trình đó, chúng ta bị thử thách, như những điều trong những chứng nghiệm của tôi, nên luôn luôn đó không là con đường dễ đi. Nhưng những khó khăn đó không do Thượng Đế gây ra. Đó là những nhơ nhuốc đã tích lũy không chỉ do chúng ta, mà còn do cha mẹ mình, và đi ngược lại thời gian là do tổ tiên mình. Với tôi cột ánh sáng thẳng đứng hình như là dấu hiệu về việc những đau khổ mà chúng ta cảm thấy là không do Thượng Đế, mà đó là điều mà chúng ta phải cảm nghiệm được, để loại bỏ những nhơ nhuốc đó.

Cột ánh sáng dần dần mờ nhạt, và tôi cũng tập xong latihan. Đó là khi tôi nhận thức được bức tường ánh sáng mà mình đã trông thấy trong cái latihan trước đó, và vật hình trụ ánh sáng trong cái latihan này, cả hai đều y như nhau và chỉ là một. Lần đầu tôi đã trông thấy cột ánh sáng từ bên ngoài, và lần này thì từ bên trong. Tôi suy luận sở dĩ trước đó mình đã thấy bàn chân của Thượng Đế là vì điều đó cho mình biết là trên thực tế mình hiện đang ở chỗ thấp nhất trên đường dẫn tới Ngài.

Tác giả kết luận:

Cái chứng nghiệm đó chứng tỏ được thực chất đặc biệt của lối tu tập theo latihan, và cũng cho thấy chuyện về một cầu thang từ Trên Trời trong Thánh Kinh và trong văn hóa dân gian không chỉ là một ẩn dụ hay là chuyện hoang đường, mà là điều gì có thật, xét theo tâm linh. Đó là sự hiểu biết mà tôi mang theo mình. Tất nhiên, đây chỉ là ý kiến cá nhân. Tôi không tìm cách quả quyết những gì mình nói là đúng, hay latihan của Subud là con đường duy nhất tới Thượng Đế. Trên thế giới chắc chắn là có những con đường ánh sáng tới Thượng Đế mà tôi không biết.

Tuy nhiên, latihan có điều độc đáo này mà tôi chưa từng thấy: đó là con đường dẫn tới Đấng Toàn Năng không đòi hỏi phải cố gắng và sùng tín, mà là điều gì rộng mở cho mọi người nếu họ muốn tiếp nhận, miễn là họ có một thái độ hoàn toàn quy thuận.

Quả thực như Bapak thường nói, những truyện trong các Thánh Thư là sự thật.