Subud trên đường đến Áo

Minh Thần dịch
nguyên tác Đức ngữ Subudgeschichten của Mursalin Hubert Fiala

Đây là quyển hồi ký có 102 chuyện ngắn, Góc Nhỏ trich 2 chuyện viết ít dòng về sư huynh Linhard Holub, một trong những sư huynh tiên phong của Subud Áo vừa tạ thế, để tướng nhớ anh. Xa hơn đâu đó cũng để tưởng nhớ sư huynh Mursalin. mất đầu năm nay.

Quảng cáo nhưng thành công

Ta không nên quảng cáo về Subud, điều đó ai mà không biết? Nhưng đâu là ranh giới giữa quảng cáo và thông tin? Có lẽ cũng nên làm gì đó để truyền bá nó? Vậy thì vấn đề là làm ’như thế nào’. Càng khôn khéo thì càng tệ, càng ngây ngô thì càng tốt. Tôi nghĩ như vậy cho tới nay. Hồi đó chuyện đó không thành vấn đề với chúng tôi, chúng tôi được ân phước khiến có sự ngây ngô thánh thiện.

Subud phải được làm cho người ta nghe nói tới, ta phải truyền bá nó, vì nó đến thế gian này để được truyền bá. Có thể nói đó không là sự ích kỉ tâm linh, không là đặc quyền của một vài kẻ được tuyển chọn, những kẻ xem xét kĩ lưỡng những người mới đến, để coi họ có thích hợp hay không với cái giới gồm những thành phần ưu tú là mình. Không, chúng ta chỉ coi Subud là khả năng hay cơ hội cho mọi người, những người đi tìm Thượng Đế hay chân lí, hay chân tâm mình.

Umlauf trở thành kẻ hoạt động cho Subud, anh tổ chức điều chúng tôi gọi là hai buổi tối để thông tin. Tôi còn nhớ rất rõ tới buổi thứ nhất (buổi thứ nhì tôi sẽ nói tới sau này). Viết giấy mời chúng tôi cố gắng dùng một lối văn vô tư đến mức tối đa, chỉ là sự thông báo về một cái gì mới mẻ. Những giấy mời đó Mueck và Umlauf gửi tới tất cả các nhóm tâm linh và những cá nhân muốn tìm hiểu về tâm linh mà họ quen biết.

Căn phòng thuộc trụ sở của giáo phái Quaker mà chúng tôi thuê, có đầy người đến phân nửa, và độ hơn vài chục người đã chăm chú và nghiêm túc nghe chúng tôi nói. Trước hết Walter chào đón một cách lịch thiệp với những ngôn từ được lựa lọc, sau đó anh nói về Subud. Anh chỉ nói đến cái chứng nghiệm rất ngắn của mình, và nhấn mạnh cái niềm tin nhờ đó mình có. Tiếp theo là tiến sĩ Mueck và tôi nói theo nguyên tắc y như vậy, tức là mỗi người từ cái chứng nghiệm và quan điểm của mình. Chúng tôi nói mà không theo một quan niệm nào hay đã chuẩn bị trước, vì như vậy là không cần có, khi chỉ tường thuật lại. Mỗi người làm sáng tỏ Subud từ một khía cạnh khác, khiến có ba lối minh giải khác nhau.

Phần đông muốn hiểu rõ thêm, và chúng tôi phải tường thuật rõ rệt hơn về trường hợp phải được khai mở. Walter liền đề cập tới việc Bapak vừa mới du hành khắp Âu Châu, khiến chúng tôi có thể mời người đến Wien. Đây là một cơ hội thuận tiện duy nhất, nhưng tất nhiên là tốn tiền.

Đó là lúc thật gay go, và tôi lấy là vui mừng là chính mình không phải nói về chuyện đó. Ta hãy hình dung điều này: ba người đàn ông có đức tin mãnh liệt công bố một phong trào tầm linh mới, để cuối cùng đi xin tiền.

Nhưng các thính giả đều coi chuyện đó là đương nhiên. Họ đóng góp lập tức và nhiều đến nỗi khiến chúng tôi có đủ đúng số tiền để đài thọ một cuộc thăm viếng ngắn hạn. Chúng tôi ngạc nhiên, chúng tôi xúc động. Tôi thấy hơi xấu hổ vì thiên hạ tin cậy mình, vì chỉ có một số những người đến dự là biết rõ tiến sĩ Mueck và Umlauf.

Dr. Mück (Mueck), Osana, Linhard Holub, Helma (vợ Linhard)

Một người trông rất mảnh khảnh ngồi phía sau lên tiếng, và nói rằng mình rất mong mời Bapak đến, và do đó muốn đóng góp 1000 Schilling (hồi đó là một số tiền rất lớn). Như để xin lỗi, ông nói rằng mình có tiền là vì đã dành dụm số tiền đó để mua một chiếc rađiô mới. Nhưng ông có thể mua lúc khác, vì Subud đối với mình quan trọng hơn. Điều ông làm có tác động là gương mẫu. Ngay cả một người có tài ăn nói như Walter cũng phải khó khăn lắm mới nói được nên lời là đâu cần phải đóng góp nhiều tiền như vậy. Nhưng người đó nói rằng mình không muốn thấy Bapak không thể đến được.

Sau này chúng tôi bàn luận về chuyện đó, và có ý kiến chắc nhân vật đóng góp hào phóng đó là một thương gia giàu có, và do khiêm tốn nên đã bịa đặt ra chuyện mua radio. Nhưng chúng tôi đã đoán lầm, vì ông chỉ là một công nhân. Ông đã tự nguyện hy sinh số tiền của mình, ông Holub đó.

Hiện nay ông là một trong hai thành viên của nhóm Kleinzelle, thành viên kia là một kẻ tầm thường như tôi (Ai thấy tiếng ’nhóm’ là huênh hoang thì hãy nhớ đến lời nói này của Đức Ki Tô: ’Nơi có hai hay ba người nhân danh thầy tụ họp, thì thầy sẽ có mặt nơi họ.’)

Buổi tối đó một số tiền là 400 Shilling cũng đã đến tay chúng tôi. Đó là tiền đóng góp cách đây hai năm cho một cuộc viếng thăm của Bapak! Một người rất khả ái tên là Hofman trao nó cho chúng tôi, với cuốn sổ được cất giữ và ghi chép đầy đủ về những tiền bạc nhận được. Nhân vật đó là thủ lãnh của một số người tự gọi mình là ’Nhóm Người Đi Tìm Đạo’. Đó không là một hiệp hội, vì đa số những người đó đều là thành viên của những nhóm tâm linh nào đó. Họ thỉnh thoảng gặp nhau để cố tìm ra một cơ bản chung, trao đổi kinh nghiệm, và muốn được thông tin về tất cả những gì mới mẻ. Họ nghe nói tới Subud, muốn tìm hiểu, liên lạc với Coombe Springs, văn phòng quốc tế của Subud hồi đó. Họ là những người mà ông Bennett muốn nói tới, khi ông nói rằng trở về Wien tôi sẽ gặp một nhóm Subud có sẵn. Trong khi tôi còn ở Wien và chưa biết gì về Subud, thì đã có những người đóng góp tiền bạc cho Subud và một cuộc viếng thăm của Bapak. Tôi không biết là ở Wien đã có nhiều nhóm tâm linh; nếu thế thì tôi đã là thành viên của một trong những nhóm đó, và sẽ cũng nghe nói tới Subud. Thay vì vậy, tôi như một con chó sói hoang đến London, muốn thử ở đó lối tu Gurdjieff, nhưng lại tự nguyện theo Subud là cái mình không biết gì, để rồi lập tức chắc chắn biết được đó là cái linh hồn mình luôn chờ đợi.

Sau này tôi nói chuyện với ông Hofmann về điều đó, và hỏi ông tại sao nhóm đi tìm đạo lại không làm gì thêm. Ông nói rằng họ đã ’tiếp nhận’ được đó không là nhiệm vụ mình. Đem Subud đến Wien là chuyện của một người khác, và họ chỉ việc chờ đợi người đó. Khi nói vậy, ông chỉ vào tôi mà cười. Thực ra thì có ba người. Có nhiều đường đi quanh co nhưng cuối cùng đều dẫn tới mục tiêu. Còn điều này nữa: Trong một buổi nói chuyện năm 1957 Bapak đã đề cập tới việc mình được mời tới Wien, nhưng đã không thể nhận lời vì không đủ thì giờ. Những lời mời trước đó từ nhiều quốc gia ở Âu Châu đã khiến Bapak không thể đi được. Về chuyện này thì ông Hofman không nói gì hết.

Buổi thông tin lúc tối của chúng tôi như vậy là hoàn toàn thành công, và vượt ngoài sự mong đợi của mình. Chúng tôi có hơn 40 hội viên dự bị, đầy đủ tiền bạc và hai phòng tập latihan: một phòng của bà Bannert và một phòng của cộng đồng thần trí học mà thủ lãnh là một bà lão 84 tuổi, một người cũng muốn tìm hiểu Subud.

Trong buổi thông tin thứ nhì lúc tối (tại trụ sở của nghiệp đoàn trên đường Truetl, nơi sau đó xảy ra cuộc khai mở đầu tiên) thì diễn biến và không khí cũng y như lần đầu, và có nhiều người cho biết muốn gia nhập. Tuy không thu thập được nhiều tiền nhưng cũng đủ để cho ngân khố được tăng thêm.

Walter tận lực làm việc. Thư từ được gửi tới Coombe Springs và Muenchen. Bapak muốn ở Muenchen hai tuần, và từ đó chúng tôi muốn lôi kéo người tới Wien. Lịch trình cuộc viếng thăm của Bapak đã được ấn định, và nếu Bapak đến thăm một nơi nào khác thì nơi đó phải chịu tổn phí. Nhưng Ramsi Winkler không muốn nhường Bapak lại cho chúng tôi, và khuyên chúng tôi thuê một chuyến xe buýt đến Muenchen. Điều đó đối với chúng tôi lại quá phức tạp và tốn kém. Walter viết một bức thư cho nhóm Muenchen để cương quyết phản đối, và một bức thư mời Bapak đến, trong đó anh trình bày hoàn cảnh của chúng tôi. Chúng tôi có khoảng 70 hội viên dự bị, và mời Bapak đến mùng 7 và mùng 8 tháng chạp, nhưng sẽ đi xe lửa (với ngăn có thể ngủ được đặt trước) vì không đủ tiền cho một chuyến bay.

Theo những gì sau này chúng tôi biết được, trước đó khi còn ở Hà Lan Bapak đã hỏi có tin gì từ Wien không, vì nơi đó có nhiều người đang đợi chờ Subud. Thời điểm đó người ta chưa biết gì về những hoạt động của chúng tôi. Bapak đã đợi chờ một sự kêu gọi từ Wien mà không được người ngoài thông tin cho.

Buổi latihan tối thứ nhì

Buổi latihan đó xảy ra ngày 8 mùng tháng chạp năm 1959 tại những phòng của trường âm nhạc. Hôm qua chúng tôi ở trong một toà nhà hiện đại, nơi tất cả đều trơn bóng và có màu sắc sáng ngời, thì bây giờ chúng tôi bước vào những căn phòng cổ kính có những nét đậm màu đen tối và trang nghiêm. Ánh sáng được khiến cho suy giảm, và các tấm màn và thảm thì có tính cách cản âm thanh. Nhiều thế hệ nhạc sĩ đã được đào tạo nơi khu vườn văn hoá này. Bây giờ thì nơi đây sẽ có những âm thanh của một âm nhạc mới.

Có khoảng 100 người đến. Đối với phần đông thì đây là cái latihan thứ nhì, nên mọi việc trở nên dễ dàng hơn. Chúng tôi không cần phải thông tin gì nhiều thêm. Trên một chiếc bàn nhỏ, mọi người đặt đồng hồ và những thứ khác, rồi bước vào căn phòng làm nơi tập latihan.

Trước lúc tập Bapak nói vắn tắt một vài câu, để giải thích Subud theo cách dễ hiểu nhất và mô tả cách ứng xử thích đáng trong latihan. Ông Bennett dịch qua tiếng Đức, rồi Bapak nói ’Bắt đầu’.

Sự giảng giải vắn tắt về Subud trước lúc latihan là cần thiết, vì có những người lần đầu tiên đến, và một vài người khác thì đến nhưng trước đó lại không biết gì hết. Nói chung thì latihan hôm đó còn mạnh hơn hôm trước, và sau đó Bapak có một buổi nói chuyện.